Χαλβάς γεμιστός με κυδώνια …

Μαμά, με είπε χαλβά …

… Και τι στεναχωριέσαι, μπρε τσαχπίνη μου;
Άφεριμ, κοκόνα μου, έπρεπε να την πεις. Κακό πράμα είναι ο χαλβάς, για; Μακάρι κι εμένα να με λέγανε τέτοιες γλυκές κουβέντες. Χαλλλβάς – και μόνο που το λες, γιομίζει γλύκα ο στόμας σου.

Και με πόσους τρόπους γένεται, για! Θέλεις παραδοσιακός με κουκουνάρι και σταφίδες, θέλεις πιο εξωτικός με γάλα καρύδας και φυστίκι Αιγίνης, θέλεις σπυρωτός σπυρωτός κι άσπρος, ο πολίτικος για – αχ, και πώς τον έχω επιθυμήσει!

Και γεμιστός γένεται. Άμα θέλει η νοικοκυρά όλα γένονται. Γεμιστός με μυρωδάτα κυδώνια φθινοπωρινά. Αυτόν θα σε φτιάξω, τζιέρι μου και μη σεκλετίζεσαι με τη ζεβζέκα …

Χαλβάς γεμιστός με κυδώνια

 

 

υλικά:
1 κούπα μαργαρίνη
2 κούπες χοντρό σιμιγδάλι
2,5 κούπες ζάχαρη
4 κούπες νερό
1 κουταλιά μέλι
2 κυδώνια καθαρισμένα και κομμένα σε κύβους
1 κανελλόξυλο
φλούδα λεμονιού
ξανθές σταφίδες, κουκουνάρι (προαιρετικά)

Σε μέτρια φωτιά και σε φαρδιά κατσαρόλα λυώνουμε τη μαργαρίνη και ρίχνουμε το σιμιγδάλι. 

Καβουρντίζουμε ανακατεύοντας με ξύλινη κουτάλα μέχρι το σιμιγδάλι να ψηθεί και να πάρει το χρώμα που θέλουμε (όσο περισσότερο καβουρντίζεται, τόσο σκουραίνει). 

Παράλληλα βράζουμε τη ζάχαρη με το νερό, το μέλι, το κανελλόξυλο, τη φλούδα λεμονιού και τα κυδώνια σε χαμηλή φωτιά για περίπου 10΄.

Όταν ψηθεί αρκετά το σιμιγδάλι, προσθέτουμε το κουκουνάρι και τις σταφίδες και ρίχνουμε προσεκτικά το σιρόπι, αφού αφαιρέσουμε πρώτα τα κυδώνια. 

Ανακατεύουμε συνεχώς μέχρι να δέσει ο χαλβάς. Όταν αρχίσει να ξεκολλά από τα τοιχώματα και να μαζεύεται γύρω από την κουτάλα, είναι έτοιμος.

Βάζουμε το μισό χαλβά σε φόρμα, απλώνουμε από πάνω τα κυδώνια και τα καλύπτουμε με τον υπόλοιπο χαλβά.

Αφήνουμε να κρυώσει και ξεφορμάρουμε. 

Αν θέλουμε, πασπαλίζουμε με κανέλλα.

Σερβίρουμε.

 

 

Φαρφάλες με μπιζέλια …

… Με το 'μια ωραία πεταλούδα’ κι αυτή τη συνταγή ξεκίνησες μετά από κόπους, βάσανα και δεκάδες αποτυχημένες προσπάθειες, να τρως τον αρακά. Τι κι αν σου τραγούδησα δεκάδες φορές το χοντρό μπιζέλι, τι κι αν σου χόρευα αδέξια τσιφτετέλι στο χορό των μπιζελιών – το στόμα σου παρέμενε πεισματικά και ερμητικά κλειστό.
Μέχρι που ο Θεός των ταλαιπωρημένων μανάδων με λυπήθηκε και το μάτι μου πήρε κάπου μια ιταλική συνταγή από την περιοχή Veneto. Γινόταν με φαρφάλες, τα κομψότατα ζυμαρικά σε σχήμα πεταλούδας.
Κι έτσι, με το τραγούδι – αλλά χωρίς το κρασί- και την ωραία πεταλούδα που κουβαλούσε στα ωραία της φτερά τα στρουμπουλά καταπράσινα μπιζέλια, έπεσε η Τροία. Και τόσο σου άρεσαν τα μπιζέλια που από τότε τα τρως προθυμότατα και με μεγάλη ευχαρίστηση με μοσχάρι αλλά και σκέτα, λαδερά, σε σαλάτες ή κεφτέδες. 
Σ’ ευχαριστώ, ω πεταλούδα …

Φαρφάλες με μπιζέλια

    



υλικά:
500 γρ. μπιζέλια (φρέσκα ή κατεψυγμένα)
300 γρ. φαρφάλες
4-5 φέτες μπέικον
1 κουταλιά βούτυρο ή μαργαρίνη
1 φρέσκο κρεμμυδάκι
λίγος μαϊντανός
ζωμός κότας ή νερό

Ζεσταίνουμε λίγο λάδι σε μια κατσαρόλα, ψιλοκόβουμε το μπέικον και το κρεμμυδάκι και τα περνάμε για λίγο από το λάδι. 

Ρίχνουμε τα μπιζέλια, το μαϊντανό και 1 ποτήρι ζωμό ή ζεστό νερό, αλατοπιπερώνουμε και βράζουμε με σκεπασμένη κατσαρόλα για 30΄ περίπου.

Βράζουμε τις φαρφάλες σύμφωνα με τις οδηγίες του πακέτου και τις στραγγίζουμε. 

Βάζουμε σε μια πιατέλα το βούτυρο σε κομματάκια και ρίχνουμε από πάνω τις καυτές φαρφάλες, ανακατεύοντας για να λυώσει και να απλωθεί παντού. 

Προσθέτουμε και τη σάλτσα των μπιζελιών. 

Ανακατεύουμε καλά και σερβίρουμε με τριμμένο τυρί.

 

Πρασοτυρόπιτα με ανθότυρο …

Πράσσειν εύλογα.
… Τα πράσα είναι από τα αγαπημένα μας χειμωνιάτικα λαχανικά και το μόνο που λατρεύει η κόρη μου σε όλες του τις εκδοχές. Καταβροχθίζει, όχι απλώς αδιαμαρτύρητα αλλά με μεγάλη όρεξη και προθυμία, πρασόρυζο και πρασόσουπες, πρασόπιτα παραδοσιακή αλλά και μοντέρνο στρούντελ, και πράσα με καβουρμά,  πρασοτηγανιά με λουκάνικα, κις με  πράσα, στριφτή πρασόπιτα με ανθότυρο και φέτα,  και οποιαδήποτε άλλη πρασοσυνταγή καταφέρω να βρω και να φτιάξω – τυλιχτά με προσιούτο ακόμη και σκέτα με σέλινο και δαμάσκηνα. 
Από τις πιο απλές είναι μια τάρτα χωρίς φύλλο που γίνεται γρήγορα. Παρόμοιες πίτες τις αγαπάμε όλοι γιατί δεν είναι δύσκολες ούτε μπελαλίδικες. Μην κοιτάς που, αντί να τους πούμε κι ένα ευχαριστώ,  τις αποκαλούμε  ελαφρά τη καρδία και με περίσσια αγνωμοσύνη ξεβράκωτες …

Πρασοτυρόπιτα με ανθότυρο

 



υλικά:
3-4 πράσα (χωρίς τα φύλλα)
150 γρ. ανθότυρο
λίγο άσπρο κρασί
αλάτι, πιπέρι
1/2 κούπα αλεύρι για όλες τις χρήσεις
2 αυγά
3/4 κούπας γάλα
1 κουτ. σούπας λάδι

Καθαρίζουμε τα πράσα, τα κόβουμε διαγώνια σε ροδέλες και τα πλένουμε καλά. 

Ζεσταίνουμε λίγο λάδι και τα ροδίζουμε σε μέτρια φωτιά. 

Σβήνουμε με το κρασί και, μόλις εξατμιστεί, αλατοπιπερώνουμε,  προσθέτουμε λίγο ζεστό νερό, σκεπάζουμε και αφήνουμε τα πράσα να μαγειρευτούν, μέχρι να μαλακώσουν. 

Αποσύρουμε από τη φωτιά και αφήνουμε να κρυώσουν, μέχρι να ετοιμάσουμε το χυλό.

Χτυπάμε τα αυγά με το γάλα και προσθέτουμε το λάδι και το αλεύρι. 

Ανακατεύουμε καλά με τον αυγοδάρτη, μέχρι να έχουμε ένα λείο μείγμα. Αλατοπιπερώνουμε.

Σπάμε σε κομμάτια το ανθότυρο με το χέρι και το προσθέτουμε στα πράσα. 

Λαδώνουμε μια ταρτιέρα, αδειάζουμε τα πράσα και ρίχνουμε από πάνω το χυλό.



 

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, στους 180 βαθμούς κελσίου, για 45΄ περίπου.

 

Ατομικά κέικ με καφέ …

Χιπ – χιπ ουράάά.
 … Το ξέρω ότι δεν είναι για πανηγυρισμούς το θέμα, μια και η ουρά φτάνει αισίως σχεδόν μέχρι το δρόμο.
Εγώ όμως χαίρομαι. Aφενός γιατί ξαναβρέθηκα στην αγαπημένη μου Κομοτηνή. Αφετέρου γιατί ξέρω ότι, για μια ακόμη φορά, θα φανείς μεγαλόψυχος και ιπποτικά θα σταθείς στην ουρά που θυμίζει μέρες κατοχής και ουρά για συσσίτιο. 
Και θα το κάνεις για δύο λόγους. Πρώτον επειδή τον καφέ του Μουσταφά, διάσημον όχι μόνο στην Κομοτηνή αλλά και σε όλη την Ελλάδα, τον απολαμβάνεις εσύ κάθε πρωί, μια κι εγώ παραμένω φανατικά πιστή στο αγαπημένο μου τσάι. 
Και δεύτερον γιατί μόλις γυρίσουμε στα πάτρια θα σου φτιάξω ατομικά κεκάκια με καφέ για να τον συνοδεύουν. 
Καφές εις το τετράγωνο, γι’ αυτό τρέξε να πιάσεις θέση στην ουρά, που κοντεύει να φτάσει μέχρι το επόμενο τετράγωνο …

   

Ατομικά κέικ με καφέ      

  
       

    



υλικά:
250 γρ. ζάχαρη
240 γρ. κόκκινη φαρίνα ή αλεύρι με baking powder
30 γρ. κακάο (σκόνη)
2 κ. γλ. καφές στιγμής (κόκκοι)
1/2 κ. γλ. σόδα
μια πρέζα αλάτι
ξύσμα πορτοκαλιού
250 ml νερό
75 ml ηλιέλαιο
5 ml ξύδι

Σε ένα μπωλ κοσκινίζουμε μαζί το αλεύρι, το κακάο, τη σόδα και το αλάτι και προσθέτουμε τους κόκκους του καφέ και το ξύσμα.

Σε άλλο μπωλ αναμειγνύουμε το νερό, το ηλιέλαιο και το ξύδι και προσθέτουμε τη ζάχαρη. 

Ανακατεύουμε με τον αυγοδάρτη, μέχρι να λυώσει η ζάχαρη.

Ρίχνουμε τα υγρά υλικά στα στερεά, ανακατεύοντας.

Λαδώνουμε και αλευρώνουμε φόρμες για μάφινς ή βάζουμε τα ειδικά χαρτάκια και αδειάζουμε το μείγμα, γεμίζοντας τις φόρμες κατά τα 2/3.

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, στους 170 βαθμούς κελσίου, για 17΄- 20΄.

  



Μόλις κρυώσουν λίγο, ξεφορμάρουμε τα μάφινς. 

Τρώγονται ωραιότατα σκέτα αλλά, για έξτρα δόση και άρωμα καφέ, μπορούμε να τα καλύψουμε με γλάσσο που φτιάχνουμε ως εξής: 

Ανακατεύουμε καλά περίπου 250 γρ. ζάχαρη άχνη, 1/2 κ. γλ. στιγμιαίο καφέ σε σκόνη και 1/3 κούπας ρόφημα καφέ και περιχύνουμε τα μάφινς. 

Σαλάτα κηπουρού …

… Θά ’θελα νά – θά ’θελα νά ’μουν κηπουρός.
Γιατί; Θα ρωτήσεις και με το δίκιο σου. Είναι γνωστό ότι εγώ και η κηπουρική έχουμε ψυχρότατες σχέσεις. Δεν την αδικώ που δε με ζυγώνει, φαντάζομαι πως είμαι από τους ελάχιστους που κατάφεραν να ξεράνουν ακόμη και κακτάκια. Από μακριά κι αγαπημένοι, λοιπόν.
Κι αν θά ’θελα νά ’μουν κηπουρός, είναι μόνο για να ήξερα από πρώτο χέρι την ακριβή συνταγή για κείνη τη σαλάτα που αποκαλείται “κηπουρού” και που ο καθένας τη φτιάχνει με διαφορετικό τρόπο. Ενδεχομένως διότι ο καθένας χρησιμοποιεί ό,τι βγάζει ο μπαξές του. Ή ό,τι περισσεύει στο ψυγείο του.
Ρώτησα, έψαξα, έμαθα, συνδύασα και κατέληξα. Τέλος στις αγοραστές ετοιματζίδικες σαλάτες που αγοράζεις. Έχουν τη νοστιμιά και τη γοητεία του “βρώμικου”, δε διαφωνώ.
Αν όμως ρίξεις μια ματιά στα συστατικά τους, θα δεις ότι το ποσοστό συμμετοχής των λαχανικών σ' αυτές θυμίζει εκλογικά αποτελέσματα κομμάτων που μετά βίας κατορθώνουν να μπουν στη Βουλή. Αυτοδύναμα βγαίνουν ντρέσσινγκ, ενισχυτικά, διορθωτικά γεύσης και η γνωστή συμμορία των Ε.
Γι’ αυτό θα σου φτιάχνω εγώ όποια σαλάτα θέλεις και από αύριο θα τη βρίσκεις σε αεροστεγές δοχείο στο ψυγείο μας. Με φρέσκα και άφθονα λαχανικά, καλής ποιότητας μαγιονέζα και γεύση εφάμιλλη των ευρωπαϊκών …

Σαλάτα κηπουρού

    



υλικά:
άσπρο λάχανο κομμένο όπως στη λαχανοσαλάτα
2-3 καρότα τριμμένα στο χοντρό τρίφτη
2-3 ραπανάκια τριμμένα στο χοντρό τρίφτη
λίγο σέλινο
4-5 αγγουράκια τουρσί
μαγιονέζα
αλάτι, πιπέρι
μια πρέζα ζάχαρη
1 κουταλιά ξύδι

Βάζουμε όλα τα λαχανικά σε σουρωτήρι, τα αλατίζουμε και τα αφήνουμε για μία ώρα να βγάλουν τα υγρά τους και να μαραθούν.

Ανακατεύουμε τη μαγιονέζα με το ξύδι και τη ζάχαρη, αλατοπιπερώνουμε και την αναμειγνύουμε με τα τριμμένα λαχανικά.

Αφήνουμε τη σαλάτα στο ψυγείο για να δέσει.

Κυδώνι γλυκό του κουταλιού …

Το Αϊβαλί η πατρίδα μου …

 

… Καλά που προλάβαμε και διαβάσαμε κανά βιβλίο στα νειάτα μας και ξεστραβωθήκαμε γιατί, με τους τωρινούς ρυθμούς της ζωής, καταλήγω να διαβάζω το Σάββατο τις εφημερίδες της περασμένης Κυριακής, έστω και για να μην πάνε αδιάβαστες.
Εκτός από το χρόνο όμως, φαίνεται ότι πια μας λείπει κι η διάθεση. Κι όταν διαλέγουμε κάτι να διαβάσουμε, πάντα πιάνουμε κάτι σύγχρονο, κάτι τωρινό. Ποιος να διαβάσει πια Κόντογλου, Μυριβήλη, Βενέζη;
Κι όμως η Αιολική γη πάντα θα με ταξιδεύει μακριά, ακόμη κι αν με μελαγχολεί η μάταιη αναζήτηση για το καμήλι με τ’ άσπρο κεφάλι. Όσες φορές κι αν τη διαβάσω, πάντα θα με ξαφνιάζει ο φοβερός ληστής Λαζό – εφφές με την ευαίσθητη καρδιά, πάντα τα Κιμιντένια θα είναι ένας τόπος μαγικός και τρομακτικός συνάμα, με τις σπηλιές, τα τσακάλια και το Μεγάλο Δράκο.
Κι όταν ωριμάζουν και μοσχομυρίζουν τα κυδώνια, το μυαλό μου πάντα θα πηγαίνει σ’ εκείνη την πολιτεία του Κόντογλου, “… τη χτισμένη απάνου στην ακρογιαλιά της Ανατολής, ίσια-ίσια αντίκρυα στο Ταλιάνι.  Ελληνικά τη λένε Κυδωνίαι και τούρκικα Αϊβαλίκ, που θα πει Κυδωνότοπος, επειδής τότε που ήτανε ακόμα άγριο ρουμάνι,  πριν να χτιστούνε τα σπίτια, αυτό το μέρος ήτανε  γεμάτο αγριοκυδωνιές … ”

Κυδώνι γλυκό του κουταλιού

  



υλικά:
1 κιλό κυδώνια (καθαρό βάρος)
700 γρ. ζάχαρη 
2 κούπες νερό
1 κλαράκι αρμπαρόριζα
χυμός από 1 λεμόνι

Πλένουμε τα κυδώνια για να φύγει το χνούδι τους, τα ξεφλουδίζουμε και τα κόβουμε στη μέση και μετά σε τέταρτα και σε φέτες.

Κόβουμε κάθε φέτα σε μικρά μπαστουνάκια. Αν θέλουμε το γλυκό να έχει ανοιχτό χρώμα, ρίχνουμε αμέσως τα μπαστουνάκια σε νερό με λεμόνι. Διαφορετικά – και εφόσον δουλέψουμε σχετικά γρήγορα- τα βάζουμε απλά σε ένα μπωλ.

Βάζουμε τη ζάχαρη με το νερό και την αρμπαρόριζα σε φαρδιά κατσαρόλα και, μόλις πάρουν βράση, ρίχνουμε τα κυδώνια. 

Μόλις δημιουργηθεί αφρός, ξαφρίζουμε μαζεύοντας με κουτάλι τον αφρό στις άκρες της κατσαρόλας. 

Βράζουμε σε μέτρια φωτιά μέχρι να μαλακώσουν τα κυδώνια και να δέσει το σιρόπι. 

5΄ πριν σβήσουμε τη φωτιά, προσθέτουμε το χυμό από μισό λεμόνι και ανακατεύουμε προσεκτικά.

  


Αφήνουμε το γλυκό να κρυώσει, αφαιρούμε την αρμπαρόριζα και το βάζουμε σε αποστειρωμένα βάζα.

Οι περισσότεροι έχουμε συνδέσει το γλυκό κυδώνι μ’ εκείνο το αξεπέραστο ρόδινο χρώμα που πέφτει στα κόκκινα βουνά της Λιλιπούπολης όταν νυχτώνει. Παλιά όμως, οι νοικοκυρές συναγωνίζονταν ποια θα φτιάξει το πιο άσπρο γλυκό, σημάδι και παράσημο τεχνικής ικανότητας και νοικοκυροσύνης …



 

Μπουρέκι με κιμά …

Φυλλικές σχέσεις. 
… Εσχάτως βαλλόμεθα πανταχόθεν. Πού να στραφούμε για στήριξη, παρηγοριά ή βοήθεια; Μήπως στους γείτονές μας;
Στην ανάγκη ο Θεός κι ο γείτονας, λέει η παροιμία. Θα μου πεις, εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε – γέλασε.
Δε βαριέσαι. Κι ο φτωχός ο γείτονας για φωτιά χρειάζεται.
Ή για καμμιά συνταγή. Σαν αυτή που δανείστηκα από τη γείτονα Τουρκία, με την οποία έχω ιδιαιτέρως φυλλικές σχέσεις.
Λατρεύω τα σιροπιαστά της, που γίνονται με το αέρινο, τραγανό φύλλο κρούστας και τις πίτες της, ιδίως εκείνες που γίνονται με γιουφκά …

Μπουρέκι με κιμά
Paçavra Böreği



 


υλικά:
300 γρ. μοσχαρίσιος κιμάς
1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο
1 κουταλιά μαργαρίνη
λίγο άσπρο κρασί
2 αυγά
1 κούπα γάλα
1/4 κούπας ηλιέλαιο

3 φύλλα γιουφκά ή 3 παραδοσιακά (χωριάτικα) φύλλα για πίτα
λίγη φέτα ή ανθότυρο (προαιρετικά)

Σε μέτρια φωτιά λυώνουμε τη μαργαρίνη και γυαλίζουμε το κρεμμύδι. 

Προσθέτουμε τον κιμά και ανακατεύουμε μέχρι να αλλάξει χρώμα. 

Σβήνουμε με το κρασί, αλατοπιπερώνουμε και συνεχίζουμε το μαγείρεμα μέχρι ο κιμάς να μην έχει υγρά και να γίνει σπυρωτός (περίπου 10΄- 15΄). 

Μόλις κρυώσει λίγο, προσθέτουμε το τυρί.

Σε ένα μπωλ χτυπάμε τα αυγά με το γάλα και το λάδι. 

Λαδώνουμε την κλασσική φόρμα του κέικ και στρώνουμε το πρώτο φύλλο, αφήνοντάς τις άκρες του να κρέμονται έξω από τη φόρμα. 

Ραντίζουμε με μερικές κουταλιές από το μείγμα των αυγών.

Τυλίγουμε ρολό το δεύτερο φύλλο και το κόβουμε σε στενές λωρίδες.



 


Ξετυλίγουμε τις λωρίδες του φύλλου, που θυμίζουν στο σχήμα χυλοπίτες, και τις ρίχνουμε πάνω στο φύλλο της βάσης. 

Ραντίζουμε ξανά με 2-3 κουταλιές από το μείγμα των αυγών και απλώνουμε πάνω τους τον κιμά. 

Κόβουμε και το τρίτο φύλλο με τον ίδιο τρόπο και ρίχνουμε τις λωρίδες του πάνω στη στρώση του κιμά. 

Ραντίζουμε με 2-3 κουταλιές από το μείγμα των αυγών.



 



Γυρίζουμε τις άκρες του πρώτου φύλλου και καλύπτουμε το μπουρέκι, κλείνοντάς το. 

Από πάνω ρίχνουμε το υπόλοιπο μείγμα των αυγών και αφήνουμε τη φόρμα στο ψυγείο για 1 ώρα, για να ποτίσουν τα φύλλα με το μείγμα και να αφρατέψουν στο ψήσιμο.

 



Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, στους 190 βαθμούς κελσίου, μέχρι να ροδίσει. 

Αφήνουμε το μπουρέκι να κρυώσει λίγο και το ξεφορμάρουμε.

    
 

Νοέμβριος …

 

Με όνομα που προέρχεται από τη λατινική λέξη “novem” (εννέα), ο ένατος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου ήταν ο μήνας της εξιλαστήριας θυσίας ενός ζευγαριού Ελλήνων και ενός ζευγαριού Γαλατών αιχμαλώτων, που έδωσε τη θέση της αργότερα σε αντίστοιχες, μυστικές αλλά αναίμακτες, ιερουργίες.

Με το μήνα Μαιμακτηριώνα αντίστοιχόν του στην αρχαία Ελλάδα και την ομώνυμη γιορτή να λαμβάνει χώρα το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα, ως επίκληση για έναν ήπιο χειμώνα.

Με γλαφυρές λαϊκές ονομασίες για το μήνα, που αντανακλούν τις γεωργικές ασχολίες, τις γιορτές των Αγίων αλλά και τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν: Βροχάρης, Κρασομηνάς, Σποριάς και Μεσοσπορίτης, αλλά και Σκιγιάτης και Χαμένος, επειδή μικραίνει η μέρα και σκιάζεται και Παχνιστής, γιατί πια τα ζώα κλείνονται στο παχνί.
Αη-Στράτηγος και Αη-Ταξιάρχης ή Αρχαγγελιάτης, Αη-Φίλιππας ή Φιλιππιάτης και Αγι-Αντρέας ή Αντριάς, αλλά και Τρυποτηγανάς στην Κρήτη, με τις νοικοκυρές να φτιάχνουν τηγανίτες στη γιορτή του Αγίου Ανδρέα, για να μην τρυπήσουν τα τηγάνια τους.
Και με τη νηστεία των Χριστουγέννων, το «Σαραντάμερο», ή αλλιώς «Σαρανταριά», να ξεκινά στις 15 Νοεμβρίου και να μας κάνει να ανυπομονούμε για τα Χριστούγεννα.

Με δεκάδες παροιμίες – απόσταγμα πείρας και γνώσης:
- Όποιος σπείρει το Νοέμβρη ούτε σπόρο δεν θα πάρει
- Τ’ Αντριός αντριεύει το κρύο
- Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους
- Του Σαρανταμέρου η μέρα «καλημέρα» - «καλησπέρα»
- Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες

Με τα Εισόδια και την Παναγιά τη Μεσοσπορίτισσα να δηλώνουν τα μέσα της σποράς, με τον Άγιο Στυλιανό να δίνει το ελπιδοφόρο όνομά του στα ασθενικά νεογέννητα και να στυλώνει τα άρρωστα παιδιά και τις τηγανίτες του Αγιά-Αντρεός ν’ αντρεύουν άντρες, σπαρτά και ζώα.

Αυτό είναι, συνοπτικά, το curriculum vitae του ενδέκατου μήνα του χρόνου.