Χαλβάς Φαρσάλων …

 

… λέει ο Τσιφόρος. Τον ηλίθιο τον λέμε χαϊδευτικά και χαλβά. Άρα, η πινακοθήκη των χαλβάδων, λέω εγώ.

Όχι όμως μεταφορικά, γιατί γι’ αυτούς τους χαλβάδες δε φτάνουν ούτε όλες οι πινακοθήκες του κόσμου. Θα περιοριστώ στους αυθεντικούς χαλβάδες, τους οποίους οικογενειακώς λατρεύουμε.

Στην ιδιωτική μου 

πινακοθήκη 

λοιπόν με τους κάθε λογής χαλβάδες, τουτέστιν τον παραδοσιακό σιμιγδαλένιο, το γεμιστό με κυδώνια ή εκείνον με το ταχίνι και το χυμό πορτοκαλιού, τον εξωτικό με το γάλα καρύδας, τον αλευροχαλβά και τα πετιμεζάτα αλευροχαλβαδάκια, αλλά και το χαλβά με πολέντα για μας τους δυσανεκτικούς στη γλουτένη,  υπήρχε σε περίοπτη θέση μια κενή κορνίζα. Περίμενε υπομονετικά το βασιλιά του είδους, το χαλβά Φαρσάλων. Κι επειδή και η φύση και εγώ αντιπαθούμε το κενό, ήρθε η ώρα να πληρωθεί η θέση.
Σύρμα πάνω, σύρμα κάτω και στα Φάρσαλα μαντάτο.
Σας πήραμε, σας πήραμε φλουρί κωνσταντινάτο …

     

Χαλβάς Φαρσάλων

    

υλικά:
1 κούπα νισεστές
1 1/2 κούπα ζάχαρη
2 1/2 κούπες νερό
1/2 κούπα αραβοσιτέλαιο (ή ελαιόλαδο)

Σε μπωλάκι ανακατεύουμε καλά το νισεστέ με το νερό, διαλύοντας τυχόν σβώλους.

Βάζουμε το λάδι με τη ζάχαρη σε βαθιά κατσαρόλα και τα βράζουμε σε μέτρια φωτιά, ανακατεύοντας συνεχώς με ξύλινη κουτάλα, μέχρι να λυώσει η ζάχαρη και η καραμέλα να πάρει ένα σκούρο ξανθό χρώμα.

Χαμηλώνουμε τη φωτιά και ρίχνουμε απότομα στην κατσαρόλα όλο το μείγμα του νισεστέ. 

Για περισσότερη ασφάλεια μπορούμε να το ρίξουμε έχοντας αποσύρει για λίγο την κατσαρόλα από το ζεστό μάτι.

Μόλις το υγρό μείγμα πέσει στην κατσαρόλα, η καραμέλα θα σκληρύνει και θα δημιουργήσει κρυστάλλους.

 

 

Τοποθετούμε και πάλι την κατσαρόλα στο μάτι και ανακατεύουμε, υπομονετικά και συνεχώς, ώστε να υγροποιηθεί ξανά η καραμέλα και να έχουμε ένα ομοιογενές μείγμα.

Όταν πήξει τόσο που να ξεκολλάει από τα τοιχώματα της κατσαρόλας, ο χαλβάς είναι έτοιμος (συνήθως δεν απαιτούνται πάνω από 5΄ ).

 

Αδειάζουμε το χαλβά σε ταψάκι και τον αφήνουμε να κρυώσει για 1 ώρα περίπου. 

Τον αναποδογυρίζουμε σε πιατέλα και τον γαρνίρουμε με αμύγδαλα ή σουσάμι.

Brigadeiros, τα βραζιλιάνικα τρουφάκια …

… Αυτό το μάμπο το μπραζιλέιρο πότε τρύπωσε στις ελληνικές απόκριες; Κι από πότε εξαπλώθηκε σαν μεταλλαγμένος ιός προσβάλλοντας τα καρναβάλια όλης της χώρας; Απ’ την Πάτρα ως την Ξάνθη γιατί κουνιούνται όλοι σε λατινοαμερικάνικους ρυθμούς; Πόσες φορές θ’ ακούσουμε πια αυτό το αχώνευτο Che te la pongo;
Και να πεις ότι δεν έχουμε αποκριάτικη παράδοση στην Ελλάδα; Τύρναβος και μπουρανί, Κοζάνη και φανοί, Νάουσα και μπούλες, Γιάννενα και τζαμάλες, Θήβα και βλάχικος γάμος - κάθε τόπος και ζακόνι. Με τα δρώμενά του, άλλα σκαμπρόζικα κι άλλα πιο ήπια, με τα τραγούδια του τα παιχνιδιάρικα, με τα υπονοούμενα και τα ευφυέστατα λογοπαίγνιά τους, όλα πατρίδα μας κι αυτά κι εκείνα.
Κι αν ξεμυαλιστήκαμε τόσα χρόνια με τα βραζιλιάνικα καρναβάλια, κι αν χαζεύαμε έκθαμβοι σφριγηλά πωπουδάκια στο σαμποδρόμιο ή στο Μοσχάτο, σιγά-σιγά ξαναβρίσκουμε το δρόμο τον δικό μας. Ξαναγυρνάμε στα μέρη μας, αναβιώνουμε ξεχασμένες παραδόσεις, τραγουδάμε στη γλώσσα μας, χορεύουμε στους ρυθμούς μας.
Κι επειδή είμαι μεγαλόκαρδη, ας κλείσω την Αποκριά πολυπολιτισμικά. Θα φτιάξω ένα βραζιλιάνικο γλυκό, τα brigadeiros, τραγουδώντας όμως το αγαπημένο μου παραδοσιακό αποκριάτικο τραγούδι – το “Δε δουλεύω τη Δευτέρα” …

Brigadeiros,
τα βραζιλιάνικα τρουφάκια

    

υλικά:
1 κουτί (400 γρ.) ζαχαρούχο γάλα
30 γρ. κακάο σκόνη
15 γρ. βούτυρο ή μαργαρίνη

Αδειάζουμε το γάλα σε βαθύ κατσαρολάκι και ρίχνουμε το κακάο. 

Ανακατεύουμε καλά για να διαλυθούν τυχόν σβώλοι και προσθέτουμε το βούτυρο. 

Βράζουμε σε μέτρια φωτιά για 10΄, ανακατεύοντας διαρκώς για να μην κολλήσει. 

Όταν το μείγμα πήξει τόσο που να ξεκολλάει από τα τοιχώματα της κατσαρόλας, είναι έτοιμο. 

Το αδειάζουμε σε μπωλ και αφήνουμε να κρυώσει (30΄ περίπου).

            

 

Πλάθουμε μικρά μπαλάκια και τα κυλάμε σε τρούφα, κακάο, ινδοκάρυδο ή ό,τι άλλο μας αρέσει.

Δε δουλεύω τη Δευτέρα – πω, πω, τι έπαθα!
Δε δουλεύω τη Δευτέρα, γιατί με πονάει η φτέρα.
Δε δουλεύω και την Τρίτη – πω, πω, τι έπαθα!
Δε δουλεύω και την Τρίτη, τι μου ξεματώνει η μύτη.
Δε δουλεύω την Τετάρτη – πω, πω, τι έπαθα!
Δε δουλεύω την Τετάρτη, γιατί με πονάει η πλάτη.
Δε δουλεύω και την Πέφτη – πω, πω, τι έπαθα!
Δε δουλεύω και την Πέφτη, γιατί με πονάει η μέση.
Δε δουλεύω την Παρασκευή – πω, πω, τι έπαθα!
Δε δουλεύω την Παρασκευή, γιατί με πονάει τ’ αυτί.
Δε δουλεύω το Σαββάτο – πω, πω, τι έπαθα!
Δε δουλεύω το Σαββάτο, γιατί τά ’χω άνω-κάτω.
Δε δουλεύω Κυριακή - πω, πω, τι έπαθα!
Δε δουλεύω και την Κυριακή, γιατί δούλεψα πολύ!

Το δικό μας tetrazzini …

… Νόμιζες ότι θα σε άφηνα έτσι; Επειδή πέρασε σχεδόν όλη η Μακαρονού και κοντεύουμε στη Σαρακοστή, νόμιζες ότι ξέχασα τον αφέντη το μακαρονά; Ότι θα πέρναγε έτσι στο ντούκου φέτος, χωρίς την επετειακή μακαρονοσυνταγή, η τελευταία εβδομάδα της Αποκριάς;
Ιδού λοιπόν το έπαθλο της υπομονής και της διακριτικότητάς σου. Δεν είναι μια απλή μακαρονάδα, κύριε, είναι ολόκληρη υπερπαραγωγή. Αν η Μπέτυ Λιβανού ήταν, σύμφωνα τον Κώστα πού πας, η Μαζεράτι των γυναικών, αυτό το σπαγγέτι είναι το κορυφαίο τζιπ, με φουλ έξτρα και τετρατσίνιση …
Πρόκειται για το tetrazzini με τ’ όνομα, αν έχεις ακουστά. Κι αν δεν έχεις, θα το μάθεις τώρα. Συνταγή ιταλοαμερικάνικη με άπειρες παραλλαγές, βαφτισμένη με τ’ όνομα της σοπράνο Luisa Tetrazzini, για την οποία και πρωτοδημιουργήθηκε.
Συνήθως περιέχει κάποιο άσπρο κρεατικό (συχνότερα κοτόπουλο), κάποιο είδος λαχανικού (συνήθως μανιτάρια), κρέμα γάλακτος και αυγά. Κι από κει και πέρα, ο δρόμος του αυτοσχεδιασμού είναι ανοιχτός. Θαλασσινά, αλλαντικά, σπανάκι, καυτερές πιπεριές –όλοι οι καλοί χωράνε.
Εγώ βασίστηκα στην εκδοχή του Jamie Oliver, την οποία ο ίδιος θεωρεί μια ελαφριά vegeterian παραλλαγή. Επειδή όμως στο χωριό μου τα 600 ml κρέμα γάλακτος και τα 4 αυγά, μας πέφτουν κομματάκι βαριά, έκανα μια παραλλαγή της παραλλαγής –τον προπάππο, ω προπάππε- και ιδού το αποτέλεσμα …

Το δικό μας tetrazzini
(για να μείνεις φιγουρίνι) 


        


υλικά:
200 γρ. ανθότυρο
100 γρ. ημίσκληρο τυρί χοντροτριμμένο
200 ml πηχτή κρέμα γάλακτος
250 ml γάλα
2 ή 3 μέτρια αυγά
250 γρ. σπανάκι τριμμένο
8-10 λιαστές ντομάτες κομμένες σε λωρίδες
400 γρ. σπαγγέτι Νο 10
4-5 φυλλαράκια φασκόμηλο
100 γρ. τριμμένο τυρί (γραβιέρα ή ημίσκληρο)

Βράζουμε τα σπαγγέτι μέχρι να κρατάνε λίγο (1΄-2΄ λιγότερο από τις οδηγίες στη συσκευασία).

Σε ένα μεγάλο μπωλ χτυπάμε τα αυγά και τα ανακατεύουμε με την κρέμα γάλακτος και το γάλα.

Αλατοπιπερώνουμε και προσθέτουμε το σπανάκι, τις λιαστές ντομάτες, το ανθότυρο και το ημίσκληρο. 

Ανακατεύουμε καλά και προσθέτουμε τα σπαγγέτι, βγάζοντάς τα με πηρούνα από την κατσαρόλα και αφήνοντας να τρέξει στο μείγμα και λίγο από το νερό, στο οποίο έβρασαν. 

Ανακατεύουμε με προσοχή.

Βουτυρώνουμε ένα ταψάκι με διάμετρο 28 εκ., φροντίζοντας να το αλείψουμε και στα πλάγια. 

Αδειάζουμε το μείγμα των μακαρονιών και στρώνουμε την επιφάνεια.

  



Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, στους 180 βαθμούς κελσίου, για 30΄. 

Βγάζουμε το ταψί από το φούρνο, κάνουμε 4-5 μικρές τρύπες στην επιφάνεια του φαγητού και τρυπώνουμε εκεί το φασκόμηλο.

Ραντίζουμε με λίγο λάδι, πασπαλίζουμε με το τριμμένο τυρί που προτιμάμε και ψήνουμε μέχρι να ροδίσει καλά η επιφάνεια (περίπου για 10΄ ακόμη).

Αφήνουμε να κρυώσει λίγο και σερβίρουμε το tetrazzini κομμένο σε τριγωνικά κομμάτια.

   

 

Σόιμπλε … Σόιμπλε …

… Τη θυμάσαι την Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου;
Σόιλε, σόιλε τραγουδούσε ο Νίκος Ξανθόπουλος κι η μεταπολεμική Ελλάδα έγλειφε τις πληγές της και πλάνταζε στο κλάμα με τα βάσανα του παιδιού του λαού.
Έσκαγαν στο γέλιο τα παιδιά της παρακολουθώντας αφ’ υψηλού χρόνια αργότερα τις σεναριακές αφέλειες και το μονοκόμματο πρωταγωνιστή, μουσειακά δείγματα μιας εποχής που πέρασε.
Ανεπιστρεπτί;
Κι ήρθανε χρόνοι δίσεκτοι και μήνες πονεμένοι …
Και τα εγγόνια της, παιδιά του ίδιου λαού, βρέθηκαν ξαφνικά να πρωταγωνιστούν στην Οδύσσεια ενός ξεσπιτωμένου, ενός ξετιναγμένου οικονομικά, ενός ξεγελασμένου από γλυκόλαλες Σειρήνες που γίναν Άρπυιες με νύχια γαμψά και σειρήνες περιπολικών κι ασθενοφόρων.
Σύγχρονοι Οδυσσείς που μάχονται καθημερινά τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες. Κι ούτε που είχαν βγει, πολλοί απ’ αυτούς, στον πηγαιμό για την Ιθάκη.
Mais pourquoi moi,
pourquoi maintenant,
pourquoi déjà et où aller,
που ρωτούσε με σπαραγμό κι ο Brel.
Εδώ στου δρόμου τα μισά, έφτασε η ώρα να το πω: ο δρόμος που τραβάμε είναι αδιάβατος. Πρώτη φορά θά ’ναι; Keep walking, Greece.
Μόνο που για πολλά χρόνια πια, you’ll never walk alone. Θα σε ακολουθεί κατά πόδας ένα αναπηρικό καροτσάκι. Για να σε ελέγχει ή για να καθίσεις …

Μπουγάτσα σπιτική με κρέμα …

… Τά ’λεγε η καημένη η Μαριανίνα αλλά κανείς δεν έδινε την πρέπουσα σημασία. Ελαφρύ το τραγουδάκι, απλοί –και για κάποιους απλοϊκοί- οι στίχοι, το πήρανε στο χαβαλέ οι περισσότεροι. Εγώ όμως όχι.
Αν και από το δίσκο Χαίρω πολύ προτιμούσα Το τικ-τακ του ρολογιού με το πιο ελπιδοφόρο ρεφραίν που ξέρω, πάντα άκουγα με ενδιαφέρον και το Χωρίσαμε για μια μπουγάτσα. Διότι ξέρω από προσωπική εμπειρία πως πολλές φορές φτάνεις στο όριο δι’ ασήμαντον αφορμήν. Μόνο που ποτέ δεν είναι ασήμαντος.
Επειδή λοιπόν εγώ δεν έκανα κόπο να στη φέρω αλλά να στη φτιάξω, κι επειδή είναι και φρέσκια σαν αφρός, κι επειδή 20 χρόνια τώρα όλο και κάποια προ Χριστού έχουν μαζευτεί, ρίξε μπόλικη άχνη και κανέλλα κι έλα …

Μπουγάτσα σπιτική με κρέμα       

      
  

           
υλικά:
10-12 φύλλα κρούστας
1 κουτί ζαχαρούχο γάλα
2 ποτήρια νερό
3/4 κούπας ψιλό σιμιγδάλι
1 βανίλια
λυωμένο βούτυρο ή μαργαρίνη
ζάχαρη άχνη
κανέλλα

Βάζουμε σε κατσαρολάκι το ζαχαρούχο, το νερό και τη βανίλια να βράσουν. 

Ρίχνουμε το σιμιγδάλι και ανακατεύουμε μέχρι να δέσει η κρέμα. Αποσύρουμε από τη φωτιά.

Βουτυρώνουμε ένα ταψάκι και στρώνουμε 5 (ή 6) φύλλα, βουτυρώνοντάς τα ανά ένα.

Αδειάζουμε την κρέμα, τη στρώνουμε ομοιόμορφα και την καλύπτουμε με τα υπόλοιπα φύλλα, βουτυρωμένα ενδιάμεσα. 

Είναι προτιμότερο να μην τεντώνουμε τα φύλλα στρώνοντάς τα αλλά να τα  τσαλακώνουμε ώστε να φουσκώσουν και να αφρατέψουν με το ψήσιμο.

Χαράζουμε με κοφτερό μαχαίρι και βουτυρώνουμε καλά την επιφάνεια της μπουγάτσας.   

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, στους 180 κελσίου και κατά προτίμηση στη λειτουργία του θερμού αέρα, για 40΄-45΄.

Πασπαλίζουμε με μπόλικη άχνη και κανέλλα και σερβίρουμε.

Για μια μπουγάτσα
(Λάκης Παπαδόπουλος - Μαριανίνα Κριεζή)

Με πλήγωνες μα δε μιλούσα, το είχα χρόνια σαν αρχή
αφού στ' αλήθεια σ' αγαπούσα, να δίνω τόπο στην οργή
Εδώ, καημένε, τις προάλλες είχα σαράντα πυρετό
κι εσύ τριγύριζες με άλλες, μα δε χωρίσαμε γι' αυτό.
Χωρίσαμε για μια μπουγάτσα που σού 'φερα να γλυκαθείς
κι εσύ για να μ' εκδικηθείς την πέταξες απ' την ταράτσα.

Έκανα δρόμο να στη φέρω, ήτανε φρέσκια σαν αφρός
κι είπες πως έπρεπε να ξέρω πως τις μπουγάτσες δεν τις τρως.
Τι μου συνέβη τότε πες μου, θυμήθηκα τα προ Χριστού
και ακουστήκαν οι φωνές μου σε όλη την Κολοκυνθού.
Χωρίσαμε για μια μπουγάτσα που σού 'φερα να γλυκαθείς
κι εσύ για να μ' εκδικηθείς την πέταξες απ' την ταράτσα.

Τα σουτζουκάκια της κυρίας Ελενίτσας …

… Δε νομίζω να υπάρχει φαγητό πιο φορτισμένο συναισθηματικά απ' αυτό. Κάθε φορά που σκέφτομαι να το φτιάξω φτάνει στ' αυτιά μου η παραπονεμένη, υποταγμένη φωνή της Μάρως Κοντού: Σου έφτιαξα σουτζουκάκια, Αντωνάκη μου, που σ' αρέσουν.
Πάντα ευχόμουν να του κάτσουν στο λαιμό του Αντωνάκη, του τύραννου, του σατράπη, του Ταμερλάνου.
Δεν τ’ άξιζε τα σουτζουκάκια, χαράμι ο κόπος κι η αγάπη με την οποία γίνονταν …       
     

Τα σουτζουκάκια της κυρίας Ελενίτσας

 


 

υλικά:
250 γρ. χοιρινός κιμάς
250 γρ. μοσχαρίσιος ή αρνίσιος κιμάς
2 σκελίδες σκόρδο
2-3 φέτες μπαγιάτικο ψωμί βρεγμένο με κόκκινο κρασί
αλάτι, πιπέρι, κύμινο

Για τη σάλτσα:
ντομάτα τριμμένη στον τρίφτη ή κονκασέ
1 κουταλιά πελτές διαλυμένος σε λίγο νερό
λίγο κόκκινο κρασί
αλάτι, πιπέρι, μια πρέζα ζάχαρη

Ζυμώνουμε καλά τον κιμά με τα υπόλοιπα υλικά του και πλάθουμε μακρόστενα σουτζουκάκια. 

Τα τηγανίζουμε σε  λίγο ελαιόλαδο, μέχρι να ροδίσουν απ’ όλες τις πλευρές.

Βράζουμε τα υλικά της σάλτσας για 10΄ περίπου μέχρι να αρχίσουν να δένουν. 

Προσθέτουμε τα σουτζουκάκια, καπακώνουμε και σιγοβράζουμε για 20΄-25΄, συμπληρώνοντας αν χρειαστεί ελάχιστο νερό.

 

 

 

 

Σερβίρουμε με πουρέ ή ένα απλό άσπρο ρύζι.

  

Τραγανό στρούντελ με μήλο και ξηρούς καρπούς …

… When the dog bites when the bee stings …
Τι σκύλοι και μέλισσες κυρά-Julie μου, που έχουν πέσει να μας φάνε οι λύκοι κι οι αρκούδες. Χάδι το τσίμπημα της μέλισσας, βελούδινο το κεντρί της μπροστά σ’ αυτά που θα γίνουν για μας χωρίς εμάς. Παιδιαρίζω καταφεύγοντας στη Maria την ώρα της καταιγίδας; Κι αν ναι, τι πειράζει; Γιατί δεν το δοκιμάζεις κι εσύ; Έλα να τραγουδήσουμε πρίμο-σεκόντο κι αν πιάσει θα το γιορτάσουμε μ’ ένα crisp apple streudel …

Τραγανό στρούντελ με μήλο και ξηρούς καρπούς

 


υλικά:
4 φύλλα κρούστας
3 μήλα κομμένα σε λεπτές φέτες
50 γρ. φυστίκια Αιγίνης
50 γρ. καρύδια
50 γρ. αποξηραμένα cranberries (zombie!)
3-4 κουταλιές καστανή ζάχαρη
1-2 κουταλιές ζάχαρη άχνη
λυωμένο βούτυρο ή μαργαρίνη
καστανή ζάχαρη και κανέλλα για το πασπάλισμα

Αν δουλέψουμε γρήγορα, δεν κάνουμε προεργασία. Διαφορετικά επειδή ή το φύλλο θα ξεραθεί ή τα μήλα θα μαυρίσουν, καθαρίζουμε τα μήλα, τα κόβουμε και τα βάζουμε σε νερό με χυμό από μισό λεμόνι. Πριν τα χρησιμοποιήσουμε, τα στραγγίζουμε καλά.

Τρίβουμε τα φυστίκια και τα καρύδια και τα ανακατεύουμε με την καστανή ζάχαρη. 

Προαιρετικά, βάζουμε στο μείγμα κανέλλα, γαρύφαλλο και λίγη τριμμένη φρυγανιά.

Πάνω σε μια υγρή πετσέτα κουζίνας, απλώνουμε ένα φύλλο κρούστας. 

Το βουτυρώνουμε και πασπαλίζουμε με το 1/3 του μείγματος ξηρών καρπών-ζάχαρης.

 



Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία με 2 ακόμη φύλλα. 

Καλύπτουμε με το τέταρτο φύλλο, το βουτυρώνουμε και απλώνουμε στη στενή πλευρά τα μήλα, τα οποία έχουμε στραγγίξει και ανακατέψει με τα κράνμπερυ, την άχνη και λίγη κανέλα. 

Διπλώνουμε τα πλαϊνά για να μη φεύγει η γέμιση, τα βουτυρώνουμε και αρχίζουμε να τυλίγουμε ρολό, με τη βοήθεια της πετσέτας.

Βουτυρώνουμε καλά την άκρη και πιέζουμε ελαφρά να κολλήσει. 

Βουτυρώνουμε όλη την επιφάνεια του στρούντελ, το βάζουμε σε ταψί με λαδόκολλα ή επιφάνεια σιλικόνης και πασπαλίζουμε με καστανή ζάχαρη και κανέλλα.

 

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, στους 180 βαθμούς κελσίου, για 20΄ περίπου, μέχρι να γίνει ροδοκόκκινο και τραγανό.

 

Καλά πήγε το πείραμα. Έτοιμος για schnitzel with noodles?

My Favorite Things
(Richard Rodgers - Oscar Hammerstein II)

Raindrops on roses and whiskers on kittens
Bright copper kettles and warm woolen mittens
Brown paper packages tied up with strings
These are a few of my favorite things

Cream colored ponies and crisp apple streudels
Doorbells and sleigh bells and schnitzel with noodles
Wild geese that fly with the moon on their wings
These are a few of my favorite things

Girls in white dresses with blue satin sashes
Snowflakes that stay on my nose and eyelashes
Silver white winters that melt into springs
These are a few of my favorite things

When the dog bites
When the bee stings
When I'm feeling sad
I simply remember my favorite things
And then I don't feel so bad