Ηπειρώτικη λαχανόπιτα …

… Μωρή καλή κοπέλα που πας για λάχανα, το καημένοοοο,
που πας για λάχανα,
καϊτέρα με κι εμένα να σ’ πω τα βάσανα, το καημένοοοο,
να σ’ πω τα βάσανα …
Καλή κοπέλα είμαι, εκ των καλυτέρων παρεπιδημούντων γλωσσολόγων τολμώ να πω, αλλά για λάχανα δεν έχω πάει ποτέ. Όλο και το γυροφέρνω, όλο και το γυροφέρνω αλλά δεν το τολμάω. Όχι γιατί μου πέφτει η μύτη και το prestige να βγω με μαχαίρι και σακούλα στα λιβάδια -να πάω για βρούβες μ’ άλλα λόγια- αλλά διότι απλούστατα δεν ξέρω να τα ξεχωρίσω στο φυσικό τους περιβάλλον. Είναι και η ευκολία του να τα βρίσκεις έτοιμα στη λαϊκή, ανάμεικτα λογιών λογιών όλα όσα χρειάζονται για μια πιασούμενη παραδοσιακή πίτα.
Γιατί, δεν ξέρω αν το διευκρίνισα, εμείς λάχανα λέμε αυτά που η υπόλοιπη Ελλάδα λέει χόρτα. Και πολύ καλά κάνουμε. Γιατί χόρτα είναι τα ραδίκια, τα αντίδια, τα ζώχια, τα σουρλίνια κι όλα όσα βράζουμε και τρώμε σαλάτα με μπόλικο λαδολέμονο. Ενώ λάχανα είναι τα παζιά, τα σέσκουλα, τα λάπαθα, οι καυκαλήθρες, το σπανάκι, τα μαϊντανόζια κι όλα όσα κάνουν μια πίτα ξεχωριστή, δηλαδή ηπειρώτικη …

Ηπειρώτικη λαχανόπιτα

υλικά:
1 κιλό - 1200 γρ. λάχανα για πίτα
1 ματσάκι φρέσκα κρεμμυδάκια
2-3 μικρά τρυφερά πράσα
μαϊντανός, άνηθος
500 γρ. φέτα
1 χούφτα τραχανάς ή ρύζι

6-7 παραδοσιακά φύλλα για πίτα (εδώ Χαβέλας)





Πλένουμε καλά τα λάχανα και τα αφήνουμε να στραγγίξουν. 

Για να τα κόψουμε, τα παίρνουμε λίγα-λίγα και φτιάχνουμε μικρά ματσάκια φροντίζοντας να έχουμε όλα τα κοτσάνια στο ίδιο ύψος και προς τα πάνω.

 

Κόβουμε με κοφτερό μαχαίρι τα κοτσάνια λίγο πιο πάνω απ’ εκεί που αρχίζουν τα φύλλα και τρίβουμε κάθε χεριά λάχανα όσο πιο ψιλά μπορούμε.

 

Αλατίζουμε τα λάχανα και τα χεροτρίβουμε – τα πιέζουμε δηλαδή με τα χέρια μας για να βγάλουν τα υγρά και να μειωθεί ο όγκος τους.

 

Ρίχνουμε στα λάχανα ένα ’πλόχερο (μια χούφτα) τραχανά ή ρύζι και τρίβουμε τη φέτα με το χέρι. 

Ανακατεύουμε καλά τη γέμιση.

Λαδώνουμε πολύ καλά ένα μεγάλο ανοξείδωτο ταψί και στρώνουμε το πρώτο φύλλο.

Το λαδώνουμε καλά, το καλύπτουμε χιαστί ώστε να καλύπτονται όλες οι πλευρές του ταψιού με το δεύτερο φύλλο και λαδώνουμε ξανά.

Απλώνουμε το τρίτο φύλλο, το λαδώνουμε, αδειάζουμε τη μισή γέμιση και την απλώνουμε χτενίζοντάς την με πηρούνι, για να ξεκολλήσουν τα λάχανα και να είναι αφράτα.

Καλύπτουμε τη γέμιση με το τέταρτο φύλλο, φροντίζοντας να κάνει πτυχώσεις για να πέσει μέσα στο ταψί χωρίς να καλύπτει τα πλαϊνά του.

Λαδώνουμε το φύλλο και απλώνουμε την υπόλοιπη γέμιση.

 Καλύπτουμε τη γέμιση με τα άλλα τρία φύλλα, αφού πρώτα λαδώσουμε το καθένα πριν απλώσουμε το επόμενο.

Γυρίζουμε προς τα μέσα τις άκρες που περισσεύουν στα πλαϊνά του ταψιού και τις στρίβουμε για να φτιάξουμε κρόθο. 

Λαδώνουμε καλά όλη την επιφάνεια της πίτας και τη ραντίζουμε ελαφρά με νερό.

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, στους 180 βαθμούς κελσίου. 

Θέλει ψήσιμο από 1 ώρα έως 1 ώρα και 15΄περίπου. 

Στα μισά του ψησίματος ανοίγουμε το φούρνο και γυρίζουμε το ταψί τα πίσω μπρος για να ψηθεί ομοιόμορφα η πίτα.

Παλιά συνήθιζαν να αναποδογυρίζουν την πίτα σε άλλο ταψί και να την αφήνουν για λίγη ώρα πριν την ξαναγυρίσουν – υποθέτω για να απορροφήσει το πάνω φύλλο την περίσσεια λαδιού. 



 

Η λαχανόπιτα τρώγεται καλύτερα χλιαρή και συνοδεύεται ιδανικά από ένα ποτήρι δροσερό ξυνόγαλο.